Miedzianka - miasto, które zniknęło

Czy można odwiedzić miejsce, którego już nie ma?
Nie. I tak.

Ostatnio podczas kolejnej wizyty w Rudawach Janowickich odwiedziłam Miedziankę, która jeszcze po II Wojnie Światowej była tętniącym życiem miasteczkiem - rozwijającym się dzięki górnictwu, a słynącym również z pysznego piwa i pięknych widoków.

Tak było kiedyś. Źródło: dolny-slask.org.pl

Rok 1925. Źródło: dolny-slask.org.pl

W kopalni wydobywano rudy miedzi, złota i srebra, a po II WŚ rudy uranu;    eksploatowano również kobalt. Ale to właśnie uran stał się przyczyną końca miasteczka - po zakończeniu wydobycia przez Armię Radziecką trzeba było jak najszybciej zlikwidować wszystkie ślady. Mieszkańców, w tym górników podupadłych na zdrowiu poprzez kontakt z uranem i pyłem, rozesłać na wszystkie strony świata, kopalniane zabudowania zrównać z ziemią, zasypać wejścia do sztolni. By zapomniano o tym, że to stąd, z tej kopalni, pochodził uran potrzebny do zbudowania bomby atomowej.

No ale jak to możliwe, że miasteczko właściwie zniknęło z powierzchni ziemi? Bo zniknęło dosłownie - część zabudowań zapadła się wraz z opuszczonymi kopalnianymi korytarzami. W końcu gospodarka była prowadzona rabunkowo i nikt nie przejmował się ani zdrowiem mieszkańców, ani zasypywaniem korytarzy, naruszających strukturę góry. Część zabudowań wyburzono, bo stanowiły zagrożenie dla życia mieszkańców albo rozebrano opuszczone, ceglane budynki, bo surowiec potrzebny był gdzie indziej. Ci, którzy zgodzili się opuścić swoje miasteczko, zakwaterowano na jeleniogórskim osiedlu Zabobrze, gdzie na początku nie wszystko działało tak, jak powinno - wiadomo, jak to na szybko wybudowanych osiedlach z wielkiej płyty.



Teraz po dwóch kinach, dwóch kościołach, domu kultury, aptece, sklepach i punktach usługowych, restauracjach, barach i jadłodajni górniczej czy hotelach pozostało w dużej mierze tylko wspomnienie. Ale to nie znaczy, że nic tam nie ma i ze Miedzianka nie istnieje!

Teraz Miedzianka jest wsią, zamieszkałą przez mniej niż 100 osób. W centrum wsi stoi kościół, który zupełnie nie pasuje do swojego otoczenia - wydaje się za duży, zbyt okazały, jak na te kilkanaście domów, które pozostało

Kościół św. Jana Chrzciciela w Miedziance

Resztki bramy prowadzącej do dawnego pałacu | witraż w kościele św. Jana Chrziciela

Dawna Gospoda Pod Czarnym Orłem

Domek z widokiem na "cycki Bardotki"

Złoto z Miedzianki - tak potocznie nazywano piwo z tego miasteczka, podobno wyjątkowo smaczne ze względu na bardzo dobrą wodę, wypływającą z gór. Dwa lata temu powstał Browar Miedzianka, kontynuujący piwowarską tradycję - i to kilkadziesiąt metrów od starego browaru, którego budynek (jako jeden z niewielu) dalej stoi.